De schilder van het "N"-signatuur.
In veel gevallen is het tamelijk eenvoudig om uit te vinden wie de schilder is van een stuk plateel van de PZH. Je moet ongeveer weten wanneer een stuk werd gemaakt en dan zoek je de initialen van de schilder op in lijsten van schilders die er voor de PZH werkten rond die tijd. (Deze lijsten zijn te vinden in een aantal boeken over Gouds aardewerk.)
Voor Gouds plateel van vóór 1918 (Zoals hieronder) is het soms wat moeilijker om uit te vinden wie de schilder is, omdat het merk vaak nog niet zo compleet was vergeleken met de jaren erna. Ook stonden er toen meestal nog geen jaar tekens op.
In de eerste 10 of zo jaar van het bestaan van de PZH waren er nog niet zoveel schilders werkzaam, dus gebruikten de schilders vaak de eerste letter van hun achternaam. Dit kon verwarring veroorzaken omdat er toen ook letters werden gebruikt om aan te duiden in welk jaar het stuk plateel werd gemaakt; soms ook hadden enkele letters een anders betekenis. In de jaren hierna werden de initialen van de voor-en achternaam gebruikt, dit leide tot minder verwarring.
In ieder geval, we kunnen uitsluiten dat de “N” een jaar aanduiding is, jaarletters beginnen met een “A” voor 1898, dan een “B” in 1899 en zo voort. Maar deze annotatie werd niet lang gebruikt,waarschijnlijk stopte het rond 1905.
Voor het merk hieronder helpt het, dat de “N” op een goed aantal vazen te zien is. De merken worden gevonden op een grote variatie aan modellen en decors, voor mij genoeg om vast te stellen dat de “N” niet voor een order nummer of zoiets staat. Ook de verschillende soorten klei die er werd gebruikt duidt er waarschijnlijk op dat de vazen over verschillende jaren werden gemaakt.
(In de eerste jaren gebruikten ze vaak locale klei die te herkennen is omdat het niet compleet wit is.)
Al met al is de “N” dus waarschijnlijk een Schilder initiaal, maar nu de vraag, welke schilder.
Er zijn 2 schilders die in aanmerking komen om de eigenaar te zijn van dit “N” signatuur: (Als je de bijbehorende foto’s wilt zien, bekijk dat svp de Paijsage sectie van mijn verzameling.)
- Willem Nales geboren in 1880, en werkzaam bij de PZH van 1907 tot het midden van 1912.
- Wouter Anthony Nonner geboren in 1899 en werkzaam bij de PZH van 1915 tot 1934.
Mr. Nonner begon voor de PZH te werken in 1915, hij was toen een 16 jarige man, maar in die tijd gebruikten ze eigenlijk alleen maar witte klei voor het aardewerk, en ook is het minder waarschijnlijk dat iemand die pas begint zoveel verschillende paijsages schildert. Het soort merken hieronder is normaal vóór 1910, en niet daarna.
Dus is het waarschijnlijk niet Mr. Nonner die de schilder is, maar is het Willem Nales.
Hieronder is een ander merk met de N signatuur, ook dit is een paijsage vaas, geschilderd door Willem Nales. Het merk is wel wat anders maar nog wel vaker te zien op vazen van vóór 1910.
Het is soms wel verleidelijk om verschillende handschriften te vergelijken en op die manier te achterhalen wie de eventuele schilder zou kunnen zijn. Maar het merk hieronder (wederom van een paijsage) heeft vrijwel hetzelfde handschrift als dat van de vorige vazen. Maar dit keer met een “M” als signatuur.
Ook zijn er vazen van JVS = Jan van Schaick uit die tijd met nagenoeg hetzelfde handschrift; het lijkt erop dat ze het merk bijna op dezelfde manier schilderden.
De vraag die er dan over is, is natuurlijk waar die “M” in bovenstaand merk voor staat. Het kan geen jaarcode zijn, want die gingen niet door voor zo lang. Het is waarschijnlijk een signatuur van een andere schilder: Willem Mica die rond 1912 voor de PZH werkte.
Nog wat andere vazen met een “N” signatuur kunnen er in de Paijsage sectie van mijn verzameling worden gevonden.
Tenslotte nog een
LINK waar een pot te zien is die door de andere "N"-shilder is gemaakt.
